Sinh viên Lê Thu Hà: Sáng tạo và ước mơ nghiên cứu khoa học

Chủ nhật - 21/02/2016 21:08

Vượt qua 18 đề tài trong Hội nghị sinh viên nghiên cứu khoa học cấp trường 2014, sinh viên Lê Thu Hà (K56V, khoa Vật lý kỹ thuật và Công nghệ nano) đã xuất sắc giành giải nhất với đề tài “Nghiên cứu chế tạo và khảo sát tính chất đặc trưng của vật liệu tổ hợp chuyển tiếp dị chất cấu trúc nano trên cơ sở bán dẫn hữu cơ và oxit kim loại tinh thể nano”.

Ứng dụng trong công nghệ chế tạo pin mặt trời

Đề tài của Lê Thu Hà triển khai nghiên cứu chế tạo màng mỏng vật liệu tổ hợp chuyển tiếp dị chất khối từ các chất bán dẫn hữu cơ MEH-PPV, P3HT, PCBM và tinh thể nano TiO₂. Tiếp đến, khảo sát tính chất quang và cấu trúc hình thái học của các màng vật liệu, từ đó định hướng khả năng ứng dụng của vật liệu. Kết quả khảo sát cho thấy loại vật liệu tổ hợp chuyển tiếp dị chất khối cấu trúc nano này rất phù hợp cho ứng dụng làm chất hoạt quang trong chế tạo pin mặt trời hữu cơ.

Từ những nghiên cứu trên, đề tài đã đóng góp một phần nhỏ vào quá trình nghiên cứu, phát triển các loại vật liệu mới có khả năng ứng dụng cao trong công nghệ chế tạo pin mặt trời hữu cơ. Nhằm khai thác nguồn năng lượng vô tận của mặt trời, giải quyết nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của xã hội hiện đại trong bối cảnh các nguồn năng lượng hóa thạch như than đá và dầu mỏ đang dần cạn kiệt.

Để phát hiện ra đề tài này, Lê Thu Hà đã tìm hiểu và nhận thấy rằng hiện nay, vật liệu chuyển tiếp dị chất trên cơ sở các chất bán dẫn hữu cơ đã và đang thu hút được nhiều sự quan tâm, cùng đầu tư nghiên cứu trên thế giới cũng như ở nước ta. Bởi vì, chúng có tiềm năng ứng dụng to lớn trong việc khai thác sử dụng các nguồn năng lượng sạch và thân thiện với môi trường. Những công trình liên quan đến các vật liệu tổ hợp chuyển tiếp dị chất sử dụng làm lớp hoạt quang trong các linh kiện quang – điện như MEH-PPV:PCBM, P3HT:PCBM và MEH-PPV:TiO₂đã được công bố trên các tạp chí khoa học trong và ngoài nước. Vì thế, Thu Hà muốn thử kết hợp cả bốn thành phần này vào trong một vật liệu tổ hợp để khảo sát xem hiệu quả của nó như thế nào. Chính ý tưởng táo bạo này đã giúp sinh viên Thu Hà đạt kết quả cao trong đề tài nghiên cứu với sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Phương Hoài Nam (Khoa VLKT&CNNN).

Nỗ lực của bản thân quan trọng nhất

Để có kết quả ngày hôm nay, Lê Thu Hà bắt đầu có ý tưởng và trao đổi với TS. Nguyễn Phương Hoài Nam từ thời điểm trước khi bước vào năm học thứ ba. “Thầy đã giúp em tìm hiểu những vấn đề mang tính tổng quát nhất như cách thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học, các kiến thức cơ bản về chất bán dẫn hữu cơ, pin mặt trời hữu cơ… Sau đó đến học kì một năm thứ ba, sau một thời gian cả hai thầy trò cùng trao đổi, thảo luận, cân nhắc, đề tài mới chính thức được lựa chọn. Từ đó, em bắt tay vào nghiên cứu đề tài và đến giữa tháng ba thì đề tài được hoàn thành. Em đã phải đầu tư khá nhiều thời gian và công sức. Em luôn phải cố gắng tính toán thời gian để thực hiện nghiên cứu khoa học và học tập cho phù hợp như việc chú ý không ngủ quá muộn để giữ gìn sức khỏe với ít nhất 5 giờ mỗi đêm”.

Trong quá trình thực hiện nghiên cứu, bên cạnh những thuận lợi về hoàn cảnh, giảng viên hướng dẫn tận tình và sự giúp đỡ của bạn bè. Lê Thu Hà cũng đã vấp phải một số khó khăn khi tham gia nghiên cứu. Đầu tiên là nguồn tài liệu tham khảo không có nhiều và ít tài liệu bằng tiếng Việt. Thu Hà chia sẻ: “Ban đầu khi mới đọc tài liệu, em không hiểu được nhiều vì có khá nhiều thuật ngữ chuyên môn, sau đó nhờ sự trợ giúp của thầy hướng dẫn, em đã có thể tự đọc và hiểu”. Thứ hai là, nguồn hóa chất để thực hiện ít, giá thành cao và hầu hết phải nhập khẩu. Vì vậy, hai thầy trò luôn phải tính toán cẩn thận để thực hiện đề tài với lượng hóa chất đang có. Thứ ba, việc làm thí nghiệm không phải cứ làm một lần là được ngay, mà sau mỗi lần lại phải tính toán, rút kinh nghiệm để lần sau làm tốt hơn.

Nhắc đến giai đoạn khó khăn nhất, Thu Hà vẫn nhớ rõ, đó là thời điểm đề tài đang gần hoàn thành và chuẩn bị báo cáo cấp khoa, cấp trường lại trùng với thời gian kiểm tra giữa kì. Em đã phải “xoay như chong chóng” để kịp tiến độ các công việc.

Lê Thu Hà cho biết, trong thời gian tới, hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài là tiếp tục ứng dụng vật liệu tổ hợp chuyển tiếp dị chất khối cấu trúc nano đã chế tạo vào nghiên cứu chế tạo các linh kiện pin mặt trời hữu cơ đơn lớp và đa lớp có hiệu suất chuyển đổi năng lượng cao.

Sinh viên nữ phải dám làm, dám ước mơ

Chia sẻ suy nghĩ về những cuộc thi nghiên cứu khoa học, Lê Thu Hà bày tỏ sự hào hứng, những cuộc thi như thế này rất có ích và thiết thực đối với sinh viên nghiên cứu khoa học. Chúng em được hình thành phong cách làm việc, tư duy khoa học, được trải nghiệm làm một nhà nghiên cứu và tăng cường mối quan hệ với các thầy cô, bạn bè trong và ngoài trường. Những buổi hội nghị sinh viên nghiên cứu khoa học cấp khoa, cấp trường giúp chúng em có thêm cơ hội giao lưu, tìm hiểu về những hướng đi, giải pháp mà các nhóm nghiên cứu khác đang thực hiện. Từ đó, có thêm hiểu biết về những chuyên ngành khác trong khoa và những ngành khác trong trường.

Qua đó, em thấy nhà trường nên tổ chức những cuộc thi như thế này một cách thường xuyên hơn, có hỗ trợ trong quá trình thực hiện và giải thưởng phù hợp để khuyến khích sinh viên. Nhà trường nên tổ chức triển lãm, trưng bày kết quả ở một nơi có diện tích rộng để nhiều sinh viên trong và ngoài trường có thể đến tham gia.

Sinh viên nghiên cứu khoa học đã đáng quý, sinh viên nữ nghiên cứu khoa học lại càng đáng quý hơn. Lê Thu Hà cho biết, Nhà trường rất khuyến khích sinh viên nữ đam mê nghiên cứu khoa học. Vì trong suốt quá trình nghiên cứu, em đã được sự hỗ trợ và động viên từ phía nhà trường, các thầy cô giáo. Do đó, các bạn sinh viên nữ không nên ngần ngại, đắn đo. Hãy làm những gì mình muốn, hãy biến những suy nghĩ trong bạn trở thành hiện thực. Và dù kết quả đạt được như thế nào, các bạn cũng sẽ học được những kiến thức cũng như kĩ năng bổ ích và lí thú.

Trong tương lai gần, Lê Thu Hà sẽ hoàn thành tốt việc học của mình để năm sau tốt nghiệp đúng hạn với kết quả cao nhất.